Jak rozwijać kompetencje?
Bardzo się cieszę, jeśli zadajesz sobie to pytanie! Oznacza to dwie rzeczy:
- Wiesz, że coś takiego jak kompetencje istnieje :)
- Wiesz, że można je rozwijać. I warto!
Przed Tobą ścieżka 5 kroków na drodze rozwoju kompetencji. Ruszajmy!
Krok 1: Ustal jakie kompetencje masz
Aby rozwijać kompetencje, najpierw ustal, które z nich posiadasz ;)
To będzie Twój punkt startu i baza do dalszej pracy.
Opcja 1: poszukaj wskazówek formalnych
Jeśli już pracujesz, możliwe, że Twoje stanowisko ma opis roli i zakres obowiązków.
Każde zadanie, które wykonujesz wymaga określonych kompetencji :)
Spisz swoje obowiązki i dopasuj do nich listę kompetencji.
Spróbuj wybrać kompetencje kluczowe oraz znaleźć te, które są Twoją mocną stroną.
Opcja 2: zbierz dane od osób, które Cię znają
Często bliscy i znajomi wiedzą o nas więcej niż nam się wydaje ;) Właśnie dlatego są skarbnicą wiedzy na drodze poznania siebie. Warto obserwować, które Twoje cechy chwalą, o pomoc w jakich obszarach Cię proszą i jaką wartość wnosisz w ich działanie.
Możesz też spytać wprost:
Poproś osoby, które dobrze Cię znają, aby wymieniły 4 przymiotniki, które najlepiej do Ciebie pasują.
Zbierz je i poszukaj wzorców – co się powtarza? Czy to się zgadza z tym, co o sobie wiesz?
Wskazówka praktyczna: proś od razu o krótkie wyjaśnienie jak daną cechę rozumieją, bo czasem jedno słowo ma wiele znaczeń :)
Opcja 3: poznaj swoje talenty Gallupa
Wynik testu da Ci jasne kategorie, w które możesz ubrać swoje kompetencje. Wykorzystaj uzyskany profil i poszukaj darmowych materiałów, które opisują talenty. Jednym z nich jest podcast w języku polskim, który tworzy Dominik Juszczyk. Kolejne odcinki dadzą Ci wiedzę o tym, jakie masz naturalne predyspozycje, pomogą też w rozwoju umiejętności zastosowania talentów w praktyce.
W dalszej pracy pomocne będzie rozpisanie kompetencji na elementy.
WIEM + UMIEM + CHCĘ KOMPETENCJA
Wystarczy prosta tabela, w której rozpiszesz każdy z tych składników.
Dzięki temu zobaczysz co już masz, a nad czym byś mogła lub chciała pracować.
Żeby ułatwić Ci to zadanie, mam dla Ciebie kartę pracy! :)
Karta pracy do analizy Twoich kompetencji :)
Pobierz ją i wykorzystaj do analizy siebie.
Często spisanie czegoś na papierze pozwala nam to lepiej zobaczyć!
Krok 2: Wybierz nad jakimi kompetencjami chcesz pracować
Kiedy ustalisz już listę rzeczy, które wiesz, umiesz i chcesz wykorzystywać, czas na selekcję :)
Oczywiście możesz pracować nad wszystkim naraz, ale dobrze jest wybrać priorytety.
Dzięki temu włożysz energię w działania, które przyniosą Ci najwięcej korzyści.
Jakie kryteria wyboru przyjąć?
Nie ma tu jednej odpowiedzi, bo każdy z nas ma inny kontekst.
Pomocne mogą być poniższe kategorie :)
Do rozwoju wybierz kompetencje, które:
- mają największy wpływ na Twoje działanie
- ich zmiana znacząco poprawi Twoją sytuację w obecnej lub przyszłej roli
- możesz lub musisz wykorzystywać je w praktyce
- widzisz, że obecnie ich stan utrudnia Ci efektywne działanie
- masz dobry dostęp do wsparcia w ich rozwoju (np. przez źródła online)
- wydają Ci się ciekawe i przydatne :)
Poszukaj 1-3 obszarów, które wydają się dla Ciebie ważne.
Przykład:
W 2020 roku wybrałam do rozwoju jeden talent Gallupa, Zbieranie (Input).
Widzę, że magazynuję sporo danych i rzeczy, moje notatki nie zawsze są łatwe do ogarnięcia, gubię informacje i źródła wciąż rosnących zapisków. Naturalny nawyk notowania często mnie ratuje i mam dzięki temu szeroką wiedzę, jednak brakuje mi dobrego systemu zarządzania informacjami.
Oficjalnie talent Input można by ująć w kategorii kompetencji „organizacja pracy”.
Dzięki temu, że znam go w kontekście Gallupa, mogę uważniej przyglądać się jego przejawom w działaniu.
I dobrać metody naprawcze ;)
Bardzo pomocny jest w tym krok 3 – obserwacja!
Krok 3: Obserwuj swoje kompetencje
Jeśli podejmiesz wyzwanie poznania swoich kompetencji, szybko zauważysz, że mocno się ze sobą łączą i trudno je „oddzielić”. Jeśli jestem świetna w obsłudze klienta to podstawą jest kompetencja komunikacji czy budowania relacji?
Czy to wynik mojej wiedzy, nabytych umiejętności a może wielkiego zaangażowania?
Właśnie dlatego doradzam Ci wybór małej liczby kompetencji do rozwoju – żeby łatwiej było je „zobaczyć” w różnych sytuacjach. Wtedy w analizie świadomie ignorujesz inne kompetencje, które też tam są :)
Gdy już wybierzesz swoje kompetencje do rozwoju, czas na obserwację.
Dzięki niej możesz określić swój punkt startu do dalszego działania.
Poszukaj odpowiedzi na następujące pytania:
- Twoja wiedza (W): jaką masz, czego brakuje i trzeba uzupełnić?
- Twoje umiejętności (U): jakie masz, czego brakuje i trzeba rozwinąć?
- Twoja postawa (P): jak działasz, ile energii wkładasz, czy to się sprawdza czy wymaga zmiany?
- Czy elementy kompetencji (WUP) są ze sobą spójne czy sprzeczne? Szczególnie: czy Twoja postawa wspiera wiedzę i umiejętności, które masz?
- Jaki poziom WUP masz teraz a jaki jest docelowy, który chcesz osiągnąć?
- Z czym się ta kompetencja łączy? Jaka inna kompetencja ją wspiera lub blokuje?
- W jakich sytuacjach potrzebujesz tej kompetencji lub ona szwankuje?
- W jakich sytuacjach wykorzystujesz tę kompetencję w pełni? Co lub kto jej sprzyja?
Wiem, że to kolejna dawka pytań i to niełatwych!
Jeśli lista Cię przerasta, skup się na trzech pierwszych, czyli diagnozie WUP.
Z tym możesz już ruszyć dalej :)
Odpowiedzi możesz notować na bieżąco albo w cyklach tygodniowych.
Wybierz formę zapisu, która będzie Ci odpowiadać, może być mały notatnik albo aplikacja – ważne, żeby sposób wspierał działanie i ułatwiał Ci obserwację :)
Daj sobie czas na zebranie danych – dopiero po chwili zaczniesz zauważać wzory zachowania, które się powtarzają. Mnie pierwsze wnioski pojawiły się po miesiącu, ale będę obserwować wybrany talent cały rok, żeby widzieć jak się zmienia i czy to, co robię przynosi efekty :)
Kilka pomysłów na obserwację talentów opisał czytelnie Dominik.
Przykład:
Jeśli chodzi o moje Zbieranie, mam sporo informacji o możliwych narzędziach i systemach, ale jest ich za dużo (to urok tego talentu!) i nie przekładają się na praktykę. Mam więc wiedzę, ale brakuje umiejętności. Aby lepiej poznać swoje działanie, zaczęłam od obserwacji talentu w codzienności. Od stycznia zapisuję notatki o Inpucie w Evernote i raz w miesiącu je przeglądam. Po podsumowaniu lutego widzę, że robię dużo dokładnych notatek, ale brakuje mi systemu jasnego oznaczania informacji, przez co się gubię. Po całym dniu spotkań powstają mi ciągi danych w notatniku, oddzielone kreseczkami, wiją się jak wąż i totalnie przeplatają tematycznie. To utrudnia mi korzystanie z notatek i wymaga czasu na „ogarnianie” tego, co tam w ogóle jest. Chcę nad tym pracować!
Krok 4: Ustal plan rozwoju kompetencji
Na podstawie obserwacji zaczniesz zauważać elementy działania, które warto zmienić.
Niektóre działania będą duże, inne całkiem małe. Dopasuj do siebie to, od których zaczniesz :)
Jeśli „plan rozwoju” brzmi dla Ciebie jak wielki projekt, zacznij od małych zmian!
W poszukiwaniu kolejnych kroków rozwoju kompetencji pomogą Ci pytania o:
- CEL: Jaki poziom rozwoju kompetencji chcę osiągnąć? Do kiedy? Po czym poznam i jak ocenię to, jak mi idzie?
- CZAS: Kiedy będę pracować nad zmianą? Jak mogę podzielić pracę na mniejsze kawałki?
- WSPARCIE: Kto może mi pomóc? Co mogę zmienić, żeby ułatwić sobie zmianę?
- WIEDZĘ: Gdzie lub od kogo się tego nauczę? Kto już umie to, co chcę rozwinąć?
- DZIAŁANIE: Jak będę pracować nad zmianą? Co mogę rozwinąć w obecnej pracy?
- START: Od czego mogę zacząć? Jaki punkt startu będzie dla mnie najłatwiejszy?
- MINI KROKI: Jakie mini kroki muszę TERAZ wykonać? Jaki jest pierwszy krok?
Nie musisz mieć od razu rozpiski na rok do przodu.
Wystarczy, że ustalisz pierwszy krok i zaczniesz działać.
Jeśli wybierzesz, jakie kompetencje chcesz rozwijać, możesz uczyć się intencjonalnie.
A potem wpisać przykłady działania i rozwoju kompetencji do CV :)
Przykład:
Pracę nad rozwojem Zbierania rozpoczęłam od zmiany nawyków w notowaniu. Zauważyłam, że jeśli mam pod ręką małe karteczki, zapisuję na nich przychodzące zadania, przez co pod koniec dnia mam łąkę z karteczek na biurku ;) Fajne jest to, że po wykonaniu pracy mogę taką karteczkę wyrzucić, ale zdarza się, że na karteczce są dwa zadania i to jedno „wisi”, więc nie mogę się pozbyć papierka albo przepisuję zadanie.
Krok 1: pozbyłam się wszystkich bloków karteczek z biurka, zostawiłam tylko notes i aplikację To Do.
Krok 2: zmieniłam system notowania, stosuję zapis według metody Cornella, żeby łatwo widzieć, gdzie mam zadania do wykonania, a gdzie informacje. Testuję jeszcze metodę Alastaira :)
Jak widzisz w przykładzie powyżej, nie jest tak, że rzuciłam się dziko do rozwoju mojej organizacji pracy. Bardziej obserwuję i testuję małe zmiany, szukam przyczyn działania, a nie tylko objawów. I to jest dla mnie OK, powoli tuptam do przodu!
Krok 5: Ostatni krok: ewaluacja rozwoju kompetencji!
Nawet jeśli opracujesz idealny plan, zauważysz, że w trakcie działania życie ma własne scenariusze ;) A to się nie chce, a to choroba się przyplącze, możesz też natrafić na blokady.
To naturalne, dlatego warto co jakiś czas spojrzeć na proces i sprawdzić jak Ci idzie.
Nie musisz robić wielkich tabel i statystyk, wystarczy, że spojrzysz na dany okres czasu i zadasz sobie podstawowe pytania:
- Jak mi idzie? Jakie mam wnioski po tym czasie?
- Czy pamiętam o ustalonych celach? Zaglądam do nich lub mam pod ręką?
- Co działa a co nie? Co mogę zrobić, żeby działało bardziej?
- Czy mój plan jest aktualny czy coś chcę zmienić?
Warto robić tygodniowy przegląd notatek i podsumowania miesięczne – naprawdę wystarczy zadać sobie te pytania, aby poczuć czy jesteś na wyznaczonej drodze czy plan się rozjeżdża :) Ja robię także przeglądy kwartalne, wtedy dokładniej porównuję ustalone cele z efektami i procesem.
To co jest dla mnie kluczowe, to możliwość wprowadzania zmian.
Czasem wystarczy mała modyfikacja, aby ruszyć do przodu.
Przykład:
W styczniu nie szło mi obserwowanie talentu Input, zadanie ciągle „wypadało mi z głowy”, choć inne, jak medytacja i pisanie porannych stron, realizowałam codziennie. Zauważyłam to po dwóch tygodniach i po zastanowieniu zrozumiałam, że zadanie jest za mało konkretne. Chciałam „obserwować talent Input”, ale nie miałam jasno określonego czasu i zasad działania. Gdy wyznaczyłam czas (5 minut wieczorem) i formę (minimum jedna notatka w Evernote), złapałam rytm!
Jak rozwijać kompetencje w zmianie zawodowej?
Jeśli myślisz o zmianie zawodowej, na przykład zmianie branży, uwzględnij to w planie rozwoju kompetencji. Twoje obecne kompetencje będą nie tylko bazą do poszukiwań nowej roli, ale też mogą pomóc Ci w zmianie :)
Myślisz o zmianie zawodowej – poszukaj odpowiedzi na te pytania:
- Jakie kompetencje pomogą mi w zmianie?
- Które z obecnych kompetencji przydadzą mi się w nowym miejscu?
- Jakie są uniwersalne kompetencje, na których mogę bazować?
- Jakie są kompetencje przyszłości, w które warto inwestować niezależnie od roli?
- Jakich kompetencji potrzebuję, by odnieść sukces w nowej roli? Które są kluczowe „na wejściu”, a które mogę rozwijać z czasem?
Mam nadzieję, że już niedługo będę miała dla Ciebie DUŻĄ POMOC w procesie zmiany branży, czyli ebooka, który przeprowadzi Cię bezpiecznie przez tę przygodę. Wytrwale nad nim pracuję! :)
Jak rozwijać kompetencje? Sensownie! :)
W rozwoju kompetencji nie ma jednej ścieżki ani jasno określonych zasad.
To z jednej strony utrudnia działanie, bo brakuje gwarancji, że Twoje wybory są właściwe, ale z drugiej daje Ci dużo swobody w kształtowaniu własnej drogi. Rozwój kompetencji to element procesu poznawania siebie, część fascynującej przygody zwanej życiem :)
Dlatego warto dobrać tempo i kierunek do siebie i podążać za tym, co Cię ciekawi.
Mnie obecnie fascynuje obszar talentów Gallupa, ale gdzie to się przyda – kto wie? ;)
Dobrych doświadczeń rekrutacyjnych,
Ania
To może Ci się spodobać:
